روزنامه جهان صنعت
1397/02/04
پیشنهاد آخوندی برای تجهیز منابع تسهیلات مسکن؛
گروه حملونقل- وزیر راهوشهرسازی در دیدار با اعضای کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با اشاره به این واقعیت که ارزش وام نسبت به ارزش ملک از ۷ به ۴۵ درصد افزایش پیدا کرده است، گفت: در بحث مسکن حمایتی روشی را پیش گرفتیم که بیشترین عایدی را برای جامعه و کمترین هزینه را برای دولت داشته باشد.به گزارش «جهانصنعت» به نقل از پایگاه خبری وزارت راهوشهرسازی، عباس آخوندی وزیر راهوشهرسازی در اولین جلسه صمیمانه دیدار با اعضای کمیسیون عمران مجلس در سال ۱۳۹۷ ضمن خوشامدگویی به منتخبان ملت گفت: از این فضای بسیار صمیمانه و مثبتی که بین مجلس، به ویژه کمیسیون عمران و وزارتخانه وجود دارد سپاسگزارم. این از نعمات خداوند است. پاس این نعمت آن است که هم این فضا را حفظ کنیم و هم تلاش کنیم از این همدلی کار بیشتری برای مردم انجام دهیم.
وزیر راهوشهرسازی سپس به بحث تامین مسکن برای طبقات متوسط و زیر متوسط پرداخت و ادامه داد: بحث عمدهای که در وزارتخانه دنبال میشود، افزایش قدرت خرید متقاضی مسکن است. اگر جنبه مالی بخش مسکن خوب طراحی نشود، سایر اقدامات ابتر باقی میماند. موتور محرکه این بخش طراحی مالی است.
آخوندی به اهمیت تامین مالی برای خرید مسکن اشاره کرد و گفت: فرض محال اگر جایی پیدا شود که صدها هزار واحد مسکونی بسازد، اگر قدرت خرید نباشد اتفاقی رخ نمیدهد و واحدی فروش نمیرود. بنابراین ما به سراغ جانب تقاضا رفتیم.
وی افزود: وقتی من به وزارتخانه آمدم میزان وام بانکی نسبت به ارزش ملک در تهران به حدود ۷ درصد کاهش پیدا کرده بود و در شهرستانها ۱۷ تا ۲۰ درصد بود. میزان تسهیلات۲۰ میلیون تومان و قیمت یک واحد متوسط مسکن ۳۰۰ میلیون تومان بود.
وزیر راهوشهرسازی به سابقه حمایت از جانب تقاضای مسکن در دورههای پیشین اشاره کرد و گفت: برای آنکه قدرت خرید بالا رود، چند مدل در ایران تجربه شده است. یک مدل که هنوز هم رواج دارد، یارانه بر سود است. یارانه بر سود که مثلا برای بخش روستایی حدود ۱۰ درصد است. بزرگترین مشکلی که دارد آن است که بار مالی آن برای دولت بسیار زیاد است.
آخوندی افزود: ادعای بانک مرکزی تا سال گذشته ۲۲ هزار میلیارد تومان مطالبه از دولت برای یارانه بر سود است. مشخص است که دولت چنین پولی ندارد. در بودجه ۹۷ بودجهای برای پرداخت این بدهی در نظر گرفته شده است. این ارقام صرفا وارد حساب شده، حسابداری میشود و بدهی دولت و طلب بانک مرکزی و بانکها از دولت افزایش پیدا میکند. نتیجه این است که بانکها ترجیح میدهند اصلا تسهیلات ندهند. در عمل بیاعتمادی گسترده بانکها نسبت به دولت ایجاد میشود.
وی ادامه داد: اکنون در بحث تسهیلات برای نوسازی بافت فرسوده مصوبهای وجود دارد که ۱۰ درصد از سود را دولت یارانه بدهد. بانکها از پرداخت نشدن این یارانه شکایت داشتند. آییننامهای تصویب شد که بانکها تسهیلات با سود ۱۸ درصدی ارائه دهند و دولت یارانه را مستقیم به مردم پرداخت کند. نتیجه اینکه بودجهای برای این منظور تامین نشد و یارانهای به مردم پرداخت نشد. مردم شکایت دارند که مدام در شهرهای مختلف تجمع میکنند.
به گفته آخوندی دولت به دنبال آن است که با توجه به تواناییهایی که دارد، راهکارهایی را اتخاذ کند که متکی به یارانه نباشد چراکه تاکنون همه روشهای متکی به یارانه شکست خورده و بیاعتمادی گسترده ایجاد کردهاند. وی درباره تجربه این قبیل راهکارها در کشور گفت: با اجرای راهکارهای متکی به یارانه سهم بخش مسکن از کل تسهیلات بانکی به زیر ۱۳ درصد کاهش پیدا کرد و به ۷ درصد رسید. این رقم معمولا بین ۲۲ تا ۲۶ درصد بود. بانکها از بخش مسکن خارج شدند. از سوی دیگر اگر بخواهیم مثل تجربه مسکن مهر پول چاپ کنیم، مشکلات دیگری پدید میآید. حتی مجلس گذشته نیز پیش از دولت یازدهم این اقدام را در بودجه سال ۹۲ متوقف کرد.
راهکار دولت: تحریک بخش تقاضا
وزیر راهوشهرسازی با اشاره به راهکارهای موجود برای تحریک بخش تقاضای مسکن گفت: روشی که من پیگیری کردم این بود که به سراغ پسانداز برویم. در این روش هر که پسانداز کرد بر مبنای آن تسهیلات دریافت میکند. پیشتر که در وزارت مسکن و شهرسازی فعال بودم نیز این اقدام انجام شد. هنگامی که در سال ۷۲ این اقدام آغاز شد، تعداد پساندازکنندگان تقریبا ۲۰۰۰ نفر بود. این رقم در سال ۸۴ رسید به سه میلیون نفر رسید.
آخوندی افزود: در این روش تلاش بر این است که قیمت تمام شده پول را برای بانک کاهش دهیم. فردی که با استفاده از این روش پسانداز میکند، به ازای خواب پول سود دریافت نمیکند بلکه امتیاز تسهیلات میگیرد. به این ترتیب قیمت تمامشده پول برای بانک کاهش مییابد و تنها به اندازه عملیات جاری آن میشود.
وی ادامه داد: اگر عملیات در حوزه مسکن دقیق طراحی نشود، در حد شعار باقی مانده و سریع متوقف میشود. در ایران مداخلهای بزرگتر از مسکن مهر سراغ نداریم، اما در همان دولت قبل متوقف شد. چون این مداخلهها امکان تداوم ندارند.
وزیر راهوشهرسازی سپس به تشریح ارقام مشارکت و سپردهگذاری مردم پرداخت و گفت: در این سه ساله تعداد پساندازکنندهها بیش از ۴۰۰ هزار نفر و میزان سپرده بیش از هفت هزار میلیارد تومان شده است. دولت به سمت تجهیز منابع خاص بخش مسکن حرکت کرد. این تجهیز منابع چند ویژگی دارد. به بخش دیگری داده نمیشود چراکه هر کسی که پسانداز کرده است، در برابر آن به دنبال وام مسکن است. قیمت تمامشده پول نیز صرفا معادل هزینه عملیات نگهداری در بانک است بنابراین قیمت پول برای بانک بیش از سه یا چهار درصد نیست. این پول ارزانقیمت است.
عباس آخوندی با اشاره به این نکته که تنظیم بخش اقتصاد خرد یا اقتصاد خانوار یکی دیگر از ویژگیهای این اقدام است، افزود: نکته دیگر این است که دولت میتواند یک برآورد دقیق از میزان تقاضا داشته باشد. اکنون میدانیم که این ۴۰۰ هزار نفر به دنبال خرید مسکن هستند چراکه به همین منظور پسانداز کردهاند.
وی ادامه داد: سال گذشته در ۲۵۰ روز به صورت میانگین هر روز ۷۵۰ نفر پسانداز کردهاند. امسال میانگین پساندازکنندهها بالای روزی ۱۰۰۰ نفر خواهد رفت و انتظار داریم که در انتهای سال تعداد پساندازکنندهها از ۶۰۰ هزار نفر عبور کند. بنابراین در حال سامان دادن به تقاضا هستیم.
به گفته آخوندی نرخ کنونی تسهیلات به صورت عمومی 5/9 درصد و در بافت فرسوده هشت درصد است و دولت تقلیل نرخ سود عمومی به هشت درصد و نرخ سود بافت فرسوده به شش درصد را پیشنهاد داده است. در حال حاضر رییسجمهور با کاهش نرخ سود تسهیلات بخش فرسوده موافقت کردند که این تصمیم بعد از عبور از مراحل شورای پول و اعتبار عملی خواهد شد.
پیشنهاد سپردهگذاری ۱ میلیارد دلاری دولت در بانک مسکن
وزیر راهوشهرسازی با اشاره به اینکه میزان تسهیلات ساخت و خرید برای یک زوج در تهران ۱۶۰ میلیون تومان است، گفت: نسبت وام به ارزش از ۷ به ۴۵ تا ۵۰ درصد افزایش یافته است، بنابراین متقاضی توانمند شده و میتواند با توان بیشتری وارد بازار شود. این رقم برای زوجها در شهرهای بزرگ غیر از تهران ۱۲۰ میلیون تومان و در شهرهای کوچک ۸۰ میلیون تومان است. در شهرهای کوچک یک آپارتمان متوسط با قیمتی نزدیک به ۱۱۰ تا ۱۲۰ میلیون تومان معامله میشود، بنابراین ۸۰ میلیون تومان تسهیلات رقم بسیار بالایی به حساب میآید و نسبت وام به قیمت بسیار ارزشمند است. از سوی دیگر با توجه به اینکه سود پایین است، تسهیلات ارزانقیمت به شمار میرود و مقدار اقساط کاهش پیدا میکند.
آخوندی بزرگترین مشکل این مدل را امکان پیشی گرفتن میزان تعهدات دولت از میزان پسانداز دانست و افزود: این مساله میتواند پاشنه آشیل این مدل باشد. برای رفع این مشکل، به رییسجمهور پیشنهاد داده شد که دولت از محل صندوق توسعه ملی یک میلیارد دلار در بانک مسکن سپردهگذاری کند.
وی ادامه داد: البته قانون سه روش برای حل این مساله پیشبینی کرده است. سپردهگذاری صندوق توسعه ملی، افزایش سرمایه بانک مسکن یا انتشار اوراق مشارکت با نرخ دو درصد این سه راهحل هستند. این اوراق به منظور استفاده توسط بانکها و ارائه به بانک مرکزی به جای سپرده قانونی پیشبینی شده است. البته بانک مرکزی با اجرای این قانون موافق نیست.
آخوندی با اعلام اینکه سیاستگذاری بر سود و بر مدت توقف سپرده در بانک دو ابزار دولت برای کنترل بخش تقاضای مسکن هستند، گفت: این راهکار دولت برای کنترل بخش تقاضاست. تصور من این است که با این روش بخش مسکن دارای برنامه میشود؛ برنامهای که هم خانوار و هم دولت روی آن حساب کنند و هزینهای را متوجه بودجه نکند.
تمرکز بر بهسازی بافت فرسوده
وزیر راهوشهرسازی سیاستگذاری برای بازسازی بافت فرسوده را از دیگر اولویتهای دولت برشمرد و گفت: دریافت تسهیلات در این بخش سال گذشته ۳۰ درصد رشد داشته است. سود این تسهیلات ۸ درصدی است که نسبت به همه تسهیلات دیگر ارزانتر است بنابراین بسیاری به سمت دریافت این تسهیلات متمایل میشوند. به این صورت دولت ابزاری را برای سیاستگذاری در بخش فرسوده نیز به دست آورده است.
وی افزود: با همین برنامه سال گذشته رشد هفت درصدی در بخش مسکن را شاهد بودیم و این رشد میتواند امسال نیز ادامه پیدا کند. البته مشکلات دلار در چند روز گذشته در این بازار نیز تاثیر گذاشته است. اگر دولت جلوی افزایش قیمت دلار را بگیرد این روند نیز به حالت عادی بازمیگردد.
آخوندی با اشاره به اینکه کسانی که ساکن بافت فرسوده هستند نیز میتوانند تسهیلات ویژه ساخت و بازسازی دریافت کنند، خبر داد: رییسجمهور گفته دولت حاضر است ۱۰۰۰ میلیارد تومان در بانک مسکن سپردهگذاری کند. بانک مسکن نیز وعده داده دو برابر سپرده دولت تسهیلات دو ساله ساخت را به سازنده در بخش فرسوده نصف قیمت مصوب شورای پول و اعتبار پرداخت کند. اقساط ماهانه این تسهیلات اگر ۱۰۰ میلیون تومان باشد با سود ۶ درصد و در مدت ۱۲ سال، کمتر از ۹۰۰ هزار تومان خواهد شد.
وی ادامه داد: وقتی ما میگوییم بهسازی بافت فرسوده، منظور همین مناطق پایین شهر است. جامعه هدف ما همین افراد متوسط و زیر متوسط است. هدف مورد تایید بخش فرسوده است. باید توجه داشت که محلات قدیمی به تدریج از درون فرسوده شدهاند. نمیشود این بخشها را رها کرد. در صورت رها کردن، این محلات به مرکز فساد و قاچاق تبدیل میشوند. ساکنان محلات را هم نمیشود عوض کرد. باید سطح زندگی را ارتقا داد که مردم در همین بافت زندگی کنند. بیش از 5/4 میلیون نفر از مردم تهران در این بافت زندگی میکنند و جامعه هدف ما نیز همین بخش از مردم هستند.
آخوندی همچنین به تصویب ماده ۹ در مجلس شورای اسلامی اشاره کرد و گفت: مجلس ماده قانونی بسیار مناسبی را به نام ماده ۹ تصویب کرده است. طبق این ماده زمینهای بیسند در بافت فرسوده و مناطق حاشیهنشین با حکم قاضی و توسط سازمان ثبت سنددار میشوند. این ماده تاکنون اجرا نشده بود. اکنون با قوه قضاییه هماهنگ شده و برای هر ۳۰ استان قاضی تعیین شده است. این ماده به زودی اجرایی میشود.
مردم صاحب پروژهها هستند
وزیر راهوشهرسازی در ادامه سخنان خود به اقدامات این وزارتخانه در حوزه شهرسازی پرداخت و گفت: در حوزه شهرسازی نیز بازنگری تاسیسات زیربنایی و شناسایی، ترمیم و اعطای کاربری زنده به ساختمانهای ارزشمند از جمله اقداماتی است که انجام گرفته است.
آخوندی تفاوت اقدامات انجام شده با سیاستهای پیشین را مشارکت مردم در انجام پروژهها دانست و گفت: اکنون ما برنامه اعلام میکنیم و تمامکنندهاش مردم هستند. این روش کمترین بار و تعهد برای دولت ایجاد میکند. هر روش دیگری میتواند دولت را زمین بزند و خود نیز متوقف خواهد شد. در این روش خانهای که خریدار به دست میآورد در بیابان نیست. در همین شهر است. خریدار برای خرید خانه قدرت انتخاب دارد.
وی ادامه داد: سایه مسکن مهر هنوز بر سر ماست. قرار نیست پروژه بزرگمقیاس اجرا شود. پروژهها توسط خود مردم اجرا میشوند. به این وسیله امیدواریم کار زیادی برای مهندسان ایجاد شود چراکه مهندسان میتوانند با مردم همکاری و در ساخت ساختمانها مشارکت کنند.
آخوندی در انتهای سخنان خود تحریک بخش تقاضا به وسیله پسانداز را تنها راهکار اصولی تامین مسکن برای اقشار متوسط دانست و گفت: امیدوارم امسال بتوانیم میزان تسهیلات بانک مسکن در بخشهای مختلف به بالای ۶۰۰ هزار واحد برسد.
همدلی وزارت راهوشهرسازی و کمیسیون عمران
در این نشست، همچنین محمدرضا رضاییکوچی، رییس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی به ایراد سخن پرداخت. رضاییکوچی با اشاره به همکاری وزارتخانه و کمیسیون عمران در دو سال گذشته گفت: خوشحالم که شاهد فضایی خوب، دوستانه و تعاملی میان کمیسیون عمران و وزارت راهوشهرسازی هستیم. امیدوارم ضمن رعایت جایگاه قانونی نظارتی کمیسیون بر وظایف اجرایی، این رابطه حفظ شود. نماینده مردم جهرم در مجلس شورای اسلامی به گستردگی فعالیت وزارت راهوشهرسازی اشاره کرد و گفت: وزارت راهوشهرسازی مسوولیتهای سنگینی بر عهده دارد. حملونقل هوایی، حملونقل زمینی، حملونقل ریلی، حوزه بنادر و راههای روستایی از جمله این مسوولیتهاست که کار وزارتخانه را سخت کرده است. طبیعی است که همراهی کمیسیون میتواند در راستای انجام وظایف به وزارتخانه کمک کند.
رضاییکوچی همکاری دو نهاد را عامل پیشبرد فعالیتهای عمرانی در کشور دانست و گفت: در اکثر حوزهها نگاه و فهم ما به مسایل به وزارت راهوشهرسازی نزدیک است. به عنوان مثال در حوزههایی مانند حملونقل هوایی یا ریلی مانند هم فکر میکنیم. اختصاص ۱۵ درصد منابع از صندوق توسعه ملی به حوزه ریلی یعنی این حوزه برای کمیسیون نیز مانند وزارتخانه ارزشمند است.
رییس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی همچنین به برخی اختلافات میان این کمیسیون و وزارت راهوشهرسازی اشاره کرد و گفت: در دو حوزه باید نگاه و فهم خود را به هم نزدیکتر کنیم. اولین حوزه سازمان نظام مهندسی است که در مورد آن اختلافی وجود دارد. موضوع دیگر نیز تولید مسکن است. ضرورت دارد در این دو حوزه بیشتر به هم نزدیک شویم.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
زنگنه در مراسم بزرگ ترین قرارداد نفتی با ارتش:
پیشنهاد آخوندی برای تجهیز منابع تسهیلات مسکن؛
زیر ساختهای بورس ایران ضعیف است
نگران امتیازدهی ترامپ به پیونگیانگ
سیاستهای دولت چارهساز نیست؛
بخشنامه 12 مادهای جهانگیری و واکنش صادرکنندگان؛
دی بروین و هری کین جا ماندند؛
سوءتغذیه کودکان در مناطق محروم؛
انتظار زیادی!
بازی دولت با بانک مرکزی
به مناسبت 78 سالگی رادیو؛
واکنش عضو شورای شهر تهران به مومیایی کشف شده از صحن حرم عبدالعظیم(ع)؛
ماکرون- ترامپ؛ تفاهم ضد و نقیض
استفاده از پیام رسان خارجی حق مردم است
حالا نوبت مردم است
نخستوزیر ارمنستان از سمت خود کنارهگیری کرد
وزیر خارجه روسیه:
نظام پولی قربانی سیاست