جزئیات شیوه اخذ مالیات از واحدهای مسکونی

یک مقام مسئول در سازمان امور مالیاتی با تاکید بر اینکه خانه‌هایی که باید مالیات ساخت بدهند، هنوز ساخته نشده‌اند گفت: از یک میلیون و ۴۰۰ هزار خانه خالی، حتی یک خانه هم این مالیات را نمی‌دهد. سعید توتونچی در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص اخذ مالیات از سازندگان مسکن گفت: ماده ۷۷ قانون مالیات‌های مستقیم برای اولین بار، شغل ساخت و فروش ساختمان را به عنوان مودی مالیاتی معرفی کرده است؛ در حالیکه قبلا شغل ساخت و فروش مسکن، مودی مالیاتی نبوده است؛ به این معنا که اگر فردی زمینی را خریداری کرده و با استفاده از مصالح، یک ساختمان بنا می‌کرد و آن را می‌فروخت، تنها باید در دفترخانه، ده درصد به ارزش معاملاتی که کمتر از یک درصد ارزش روز ملک است، مالیات پرداخت می‌نمود که این رقم، بسته به منطقه‌ای که ملک در آن قرار دارد، برای یک خانه ۵۰۰ میلیونی، حدود ۵۰۰ هزار تومان بود که در قالب مالیات نقل و انتقال دریافت می‌شد.مدیرکل دفتر پژوهش و برنامه‌ریزی سازمان امور مالیاتی افزود: برای اولین بار در قانون مالیات‌های مستقیم گفته شده که فعالان اقتصادی هیچ تفاوتی با هم نداشته و با توجه به اینکه سازندگان کالاهایی همچون یخچال و ماشین لباسشویی با تولیدکنندگان پارچه و فرش مالیات پرداخت می‌کنند؛ تولیدکنندگان مسکن نیز باید این مالیات را بپردازند و این مشاغل، فرقی با بساز و بفروش‌ها ندارند؛ چراکه آنها هم مصالح می‌خرند و کالایی را تولید و عرضه می‌نمایند، پس هر دو مولد بوده و باید مالیات بدهند.  وی تاکید کرد: عدم اخذ مالیات از سازندگان مسکن، منجر به عدم توازن در کلان اقتصاد ایران شده و نقدینگی از تمام بخش‌ها را به مسکن و ساخت و ساز گسیل کرده است، بر این اساس یکسری پارامترهای کلان اقتصادی از جمله شفافیت مالی، اعلام این بخش به عنوان مودی مالیاتی را ضروری کرد، ضمن اینکه عدم اخذ مالیات از ساخت مسکن، منجر به فربه شدن بخش اقتصاد مسکن و بی ضابطه شدن آن گردیده است؛ به همین دلیل در نهایت، جمع‌بندی سیاستگذار این بود که بساز و بفروشی هم شغل محسوب شود و باید مالیات بپردازد.
به گفته توتونچی، البته اخذ مالیات از سازندگان مسکن سه حالت دارد، اول اینکه سازنده بر اساس اسناد و مدارک، سودی نکرده باشد که در این صورت، مشمول پرداخت مالیات نمی‌شود، دوم اینکه سود مثبت داشته باشد که مشمول پرداخت مالیات حقیقی و حقوقی می‌شود و در نهایت، سود منفی داشته و زیان ببیند که برای سال های بعدی نیز، به اندازه زیان باید از او مالیات گرفته نشود. بنابراین از نظر منطقی، این شیوه کاملا کار درست و کارشناسی و به جا است؛ اما چرا اجرای آن، تا این حد، محل سوال شده، به دلیل آن است که این موضوع، یک پایه مالیاتی جدید است که ممکن است در اجرا با چالش و مشکلاتی مواجه شود؛ چراکه پیش از آن، تجربه‌ای در این خصوص وجود نداشته است.وی اظهار داشت: در این مسیر با مشکلاتی همچون نقل و انتقال وکالتی و همچنین نقل و انتقال زمین مواجه می‌شویم که در ایران، زمین بخش اعظمی از قیمت ساختمان را تشکیل داده و نوسانات شدیدی دارد؛ ادامه در صفحه 10