روزنامه جهان صنعت
1396/01/29
آینده دشوار ترکیه
دکتر صلاح‌الدین هرسنی* - با مشکلات فزاینده و البته خودخواسته‌ای که از فاصله سال‌های 2011 تاکنون برای نظام سیاسی ترکیه ایجاد شد، اردوغان راه برون‌رفت از وضع موجود را برگزاری رفراندوم آن هم با هدف تغییر قانون اساسی ترکیه دانست. به این ترتیب برگزاری رفراندوم 16 آوریل و نتیجه 51 درصدی آن پاسخی به این نیاز اردوغان و نظام سیاسی تحت زعامت او بود.نتیجه رفراندوم ترکیه را باید به معنی شروع فصل جدیدی در نظام ترکیه دانست که تبعات و پیامدهای منفی و نامطلوبی را برای آینده نظام سیاسی این کشور در عرصه داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی به همراه خواهد داشت. در عرصه داخلی، این تغییر قانون اساسی موجد اقتدارگرایی است و سبب خواهد شد که نظام سیاسی ترکیه با لائیسیته و میراث کمالیسم فاصله بگیرد. در سطحی دیگر نتیجه این رفراندوم موجب افزایش قدرت اردوغان شده و به او این امکان را می‌دهد که ضمن فشار بر مخالفان و رسانه‌ها و نقض آزادی بیان بتواند قدرت براندازی نهادهایی همچون پارلمان، قوه قضاییه، مطبوعات و همه چالش‌ها و موانع پیش‌رو را داشته باشد. در بعد دیگر نتیجه طبیعی این تغییر ضمن ایجاد حالت پره‌تورین و بی‌ثباتی در آینده نظام سیاسی ترکیه، تشدید قطب‌بندی اجتماعی ترکیه و نیز مصادره آزادی‌ها و ادامه تحمیل حالت فوق‌العاده و تضعیف میراث دموکراسی لیبرال خواهد بود. ضمن آنکه حرکت رو به جلوی اردوغان، تحریکات ایذایی و واکنش‌های احزاب اپوزیسیون را نیز به همراه خواهد داشت.
در این راستا سیر نزولی حرکت ترکیه به سمت اقتدارگرایی دارای پیامدهای منطقه‌ای نیز خواهد بود. در این ارتباط بارزترین و محتمل‌ترین پیامد منطقه‌ای آن است که ترکیه را در مدار فرقه‌گرایی نگه می‌دارد زیرا ترکیه با شروع جنگ داخلی سوریه، رویکرد فرقه‌گرایانه را به عنوان الگوی سیاست خارجی خود قرار داد. در این میان ترکیه حمایت فعالی از گروه‌های شورشی سنی در سوریه به عمل آورد و سیاست طرفداری از سنی‌ها را در عراق و یمن در پیش گرفت و با کشورهای سنی منطقه‌ای نظیر قطر و عربستان سعودی نیز روابط نزدیکی برقرار کرد.
صرفنظر از همه آثار این رفراندوم بر سیاست داخلی و منطقه‌ای اما پیامد مهم دیگر آن مربوط به روابط آینده ترکیه با اتحادیه اروپا میشود. بدون شک این رفراندوم می‌تواند بلافاصله روند پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا را تحت تاثیر قرار دهد و الحاق آن به اتحادیه اروپا را نه کمرنگ بلکه ناممکن سازد. در نگاه اتحادیه اروپا نتیجه رفراندوم سبب قبضه کردن بیشتر قدرت از سوی اردوغان و نیز زیر پا گذاشته شدن ارزش‌های دموکراسی و حقوق بشر و احتمال برگشت مجازات اعدام در ترکیه خواهد شد و این چیزی است که با ارزش‌های اتحادیه اروپا منافات دارد. از سویی به نظر می‌رسد اردوغان نیز دیگر تمایل چندانی برای پافشاری بر ورود به اتحادیه اروپا ندارد و سمت و سوی گرایش‌های وی به تقویت نوعی از ناسیونالیسم، ملی‌گرایی و شوونیسم جدید در ترکیه معطوف است؛ موضوعی که می‌تواند در آینده نزدیک، تحولات مهمی در منطقه، سیاست امنیتی و سیاست بین‌الملل به همراه داشته باشد.
* مدرس علوم سیاسی
و روابط بین‌الملل
S.Harsani.k@gmail.com
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
آمریکا تاوان پس بدهد
معاون اجتماعی بهزیستی اعلام کرد؛
شورای نگهبان در موقعیت دشوار
اوراق و تابلوی بدهی ارزی در راه بورس
راه ورود به اروپا بسته میشود؟
بررسی شرایط صنعت خودرو در دولت یازدهم؛
تماس صوتی تلگرام در ایران با حکم قضایی غیرفعال شد
تماس صوتی تلگرام در ایران با حکم قضایی غیرفعال شد
تازه واردی با کراوات قرمز
تازه واردی با کراوات قرمز
گلزار که نیست!
گلزار که نیست!
معیارهای شورای نگهبان؛ ثابت یا مصلحتی
معیارهای شورای نگهبان؛ ثابت یا مصلحتی
مهار سیاست‌های ضد اشتغال
مهار سیاست‌های ضد اشتغال
پایان دوران صبر استراتژیک واشنگتن در برابر پیونگ‌یانگ
پایان دوران صبر استراتژیک واشنگتن در برابر پیونگ‌یانگ
«جهان‌صنعت» اثر تولید ناهمگن مسکن در بازار را بررسی می‌کند؛
«جهان‌صنعت» اثر تولید ناهمگن مسکن در بازار را بررسی می‌کند؛
اثرات فضای مجازی در سرنوشت انتخابات ریاست‌جمهوری 96 زیر ذره بین «جهان صنعت»؛
اثرات فضای مجازی در سرنوشت انتخابات ریاست‌جمهوری 96 زیر ذره بین «جهان صنعت»؛
بهبود اقتصاد با تداوم دولت روحانی
بهبود اقتصاد با تداوم دولت روحانی
آینده دشوار ترکیه
آینده دشوار ترکیه
