روزنامه جهان صنعت
1396/01/29
معیارهای شورای نگهبان؛ ثابت یا مصلحتی
نادر کریمی‌جونی- معیار تایید صلاحیت نامزدهای ریاست‌جمهوری چیست؟ روی کاغذ و براساس قانون اساسی این معیارها واضح و روشن است و نمی‌توان دامنه آن را افزایش داد اما در عمل شورای نگهبان چنان این معیارها را تفسیر می‌کند که حوزه‌هایی که مستقیم یا غیرمستقیم در هیچ‌یک از مواد قانونی نیامده هم به دایره معیارهای تعیین صلاحیت نامزدها اضافه میشود. جالب است که در تمام موضع‌گیری اعضا و سخنگوی شورای نگهبان تاکید می‌کنند که ... خروجی بررسی‌های این شورا در حقیقت تایید صلاحیت نامزدهاست یعنی نتیجه بررسی‌ها درباره ثبت‌نام‌کنندگان آن است که یا نتوانسته‌اند صلاحیت نامزدی انتخابات را احراز کنند یا توانسته‌اند این صلاحیت را کسب کنند که دسته اخیر در رقابت‌های ریاست‌جمهوری مشارکت می‌کنند. این به آن معنی است که در مورد هر یک از معیارهایی که در قانون اساسی آمده، یک نمره قبولی وجود دارد که شخص باید آن نمره را به دست آورد و مثلا درباره مدیر و مدبر بودن یا قرار گرفتن در جایگاه رجل سیاسی باید فرد نمره قبولی کسب کند. البته گاهی افکار عمومی با تعجب می‌پرسد که چرا رفتار شورای نگهبان در مورد صلاحیت نامزدها مصداق یک‌بام و دوهوا شده است مثلا در حالی که در انتخابات 84 بسیاری شهردار تهران را در بهترین حالت رجل سیاسی نمی‌دانستند، این شورا محمود احمدی‌نژاد را رجل سیاسی شناخت و صلاحیت وی برای حضور در آن انتخابات را تایید کرد اما در همان حال این شورا صلاحیت مصطفی معین، وزیر علوم دولت اصلاحات و محسن مهرعلیزاده، معاون رییس‌جمهور دولت هشتم را احراز نکرد. در آن هنگام همه می‌پرسیدند چگونه وزیر و معاون رییس‌جمهور یک دولت نمی‌تواند نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری شود اما در همان حال یک شهردار صلاحیت احراز این نامزدی را کسب می‌کند. از همه جالب‌تر رد صلاحیت اکبر هاشمی‌رفسنجانی در انتخابات 92 بود؛ در حالی که همه منتظر بودند صلاحیت وی تایید شود و او در رقابت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری شرکت کند اما شورای نگهبان صلاحیت وی را تایید نکرد. فشار افکار عمومی و ابهام‌هایی که درباره عدم احراز صلاحیت هاشمی‌رفسنجانی وجود داشت، آنقدر شدید بود که شورای نگهبان مجبور شد رویه خود درباره محرمانه بودن علت عدم احراز صلاحیت ثبت‌نام‌کننده را کنار بگذارد و اعلام کند اعضای شورای نگهبان به خاطر کهولت سن نتوانستند صلاحیت آقای هاشمی را احراز کنند. البته این مساله بر ابهام‌ها افزود و این شورا و اعضای مختلف آن بارها در توجیه تصمیم خود سخن گفتند. در این دوره هم شورای نگهبان با چالش بزرگی به نام احمدی‌نژاد مواجه است. آیا این شورا می‌خواهد تبعیت احمدی‌نژاد از مقام رهبری را دستاویز قرار دهد و به آن دلیل صلاحیت وی را احراز نکند؟این در حالی است که رهبری صریحا به عدم نامزدی احمدی‌نژاد فرمان نداده و فقط توصیه‌ای ارشادی- و نه مولوی- کرده است. در عین حال نه فقط احمدی‌نژاد که هوادارانش نیز او را سرباز و مطیع ولایت می‌دانند و معتقدند که به هر صورت باید نامزدی او تایید شود. از نگاه حقوقی، احمدی‌نژاد البته سایر شرایط مندرج در قانون اساسی را هم دارد و رد صلاحیت وی اقدامی عجیب به حساب می‌آید.
با این همه اگر صلاحیت احمدی‌نژاد برای نامزدی انتخابات 29 اردیبهشت احراز نشود، احتمالا هیچ‌کس تعجب نمی‌کند چراکه شورای نگهبان می‌تواند بدون توضیح فقط اعلام کند که نتوانسته صلاحیت محمود احمدی‌نژاد برای حضور در رقابت‌های انتخاباتی را احراز کند. در این صورت سوالی که همچنان بی‌پاسخ می‌ماند، آن است که آیا اساسا معیارهای ثابت و روشنی برای احراز صلاحیت متقاضیان نامزدی انتخابات وجود دارد و آیا این معیار برای ملاحظات و مصالحی که فقط اعضای شورای نگهبان از آن خبر دارند، دچار تغییر و تحول نمی‌شود؟
سایر اخبار این روزنامه
آمریکا تاوان پس بدهد
معاون اجتماعی بهزیستی اعلام کرد؛
شورای نگهبان در موقعیت دشوار
اوراق و تابلوی بدهی ارزی در راه بورس
راه ورود به اروپا بسته میشود؟
بررسی شرایط صنعت خودرو در دولت یازدهم؛
تماس صوتی تلگرام در ایران با حکم قضایی غیرفعال شد
تماس صوتی تلگرام در ایران با حکم قضایی غیرفعال شد
تازه واردی با کراوات قرمز
تازه واردی با کراوات قرمز
گلزار که نیست!
گلزار که نیست!
معیارهای شورای نگهبان؛ ثابت یا مصلحتی
معیارهای شورای نگهبان؛ ثابت یا مصلحتی
مهار سیاست‌های ضد اشتغال
مهار سیاست‌های ضد اشتغال
پایان دوران صبر استراتژیک واشنگتن در برابر پیونگ‌یانگ
پایان دوران صبر استراتژیک واشنگتن در برابر پیونگ‌یانگ
«جهان‌صنعت» اثر تولید ناهمگن مسکن در بازار را بررسی می‌کند؛
«جهان‌صنعت» اثر تولید ناهمگن مسکن در بازار را بررسی می‌کند؛
اثرات فضای مجازی در سرنوشت انتخابات ریاست‌جمهوری 96 زیر ذره بین «جهان صنعت»؛
اثرات فضای مجازی در سرنوشت انتخابات ریاست‌جمهوری 96 زیر ذره بین «جهان صنعت»؛
بهبود اقتصاد با تداوم دولت روحانی
بهبود اقتصاد با تداوم دولت روحانی
آینده دشوار ترکیه
آینده دشوار ترکیه
