روزنامه جوان
1397/06/21
کری: ترامپ با خروج از برجام غیرقابلاعتماد بودن ما را اثبات کرد
وزیر خارجه پیشین امریکا با بیان اینکه دولت دونالد ترامپ سیاست «تغییر رژیم» در ایران را دنبال میکند، تأکید که حرکت دولت فعلی امریکا در خروج از توافق هستهای ایران و قدرتهای جهانی درستی این حرف را ثابت کرد که امریکا قابل اعتماد نیست.جان کری، وزیر خارجه اسبق امریکا که امضای او پای برجام است، در جدیدترین مصاحبه خود با شبکه پیبیاس این توافق را «قدرتمندترین، پاسخگوترین و شفافترین توافقنامه هستهای جهان» توصیف کرده و با اشاره به اینکه منتقدان برجام در ایران امریکا را غیرقابل اعتماد میخواندند، گفت: «دونالد ترامپ ثابت کرد که آنها درست میگفتند.» کری در پاسخ به سؤالی درباره خروج امریکا از برجام، اهداف دونالد ترامپ از این تصمیم و اینکه آیا اتحادیه اروپا میتواند این توافق را حفظ کند گفت: «من فکر میکنم که دولت ترامپ به طور اساسی به استراتژی تغییر نظام ایران دست یافته است، اما من همچنین فکر میکنم که آنها به تصمیم خطرناکی رسیدهاند که برای منافع ملی ما فوقالعاده خطرناک و غیرسازنده است.» وی در ادامه افزود: «بگذارید من از شما بپرسم؛ چه کشورهایی الان با ما هستند؟ چند کشور در خاورمیانه از ایران متنفر هستند و تمرکزشان روی ایران است. اما کشورهایی که در مذاکرات بودند؛ چین، فرانسه، انگلیس، روسیه و آلمان همه از توافق هستهای حمایت و تلاش میکنند توافق را حفظ کنند. پرزیدنت ترامپ با خروج از توافق متحدان ما را رها کرد، در واقع آنها را خشمگین کرد.» کری در ادامه تأکید کرد ترامپ کاری کرد که نشستن مقامهای ایرانی پشت میز مذاکره با امریکا بسیار بسیار سخت شود، زیرا مخالفان مذاکره با امریکا اکنون دست برتر را در اوضاع سیاسی ایران در اختیار دارند. کری روز یک شنبه هم در مصاحبه با سیانان بار دیگر از سیاست دولت کنونی این کشور در قبال ایران انتقاد کرد و نسبت به تبعات ادامه مسیر کنونی توسط کاخ سفید هشدار داد. وی که در برنامه «جی. پی. اس» شبکه «سی. ان. ان» به میزبانی «فرید زکریا» صحبت میکرد، رویکرد رئیسجمهور امریکا در قبال ایران را «خطرناک و ناصواب» توصیف کرد. کری که در دولت سابق امریکا مسئول اصلی مذاکره با ایران و حصول توافق هستهای بود، با انتقاد از خروج امریکا از برجام گفت: «فکر میکنم این اقدام بسیار خطرناک و ناصوابی است که مبتنی بر هیچ راهبرد جامعی نیست.»
برنامه هستهای قدرتمندتر در نبود برجام
علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران روز سهشنبه اعلام کرد در صورت فروپاشیدن برجام، ایران نیز برنامه هستهای خود را مجدداً تسریع و تقویت خواهد کرد. به گزارش فارس، صالحی در مصاحبه با آسوشیتدپرس ضمن ابراز امیدواری برای دوام آوردن توافق هستهای ایران و قدرتهای جهانی تأکید کرد که در غیر این صورت، برنامه هستهای ایران به جایگاهی قدرتمندتر از گذشته رسانده خواهند شد. رئیس سازمان انرژی اتمی در اینباره تأکید کرد: «اگر مجبور شویم که به عقب بازگردیم و از توافق هستهای خارج شویم، قطعاً به جایی که پیش از حصول آن بودیم، برنمیگردیم. ما در موضع بسیار بسیار بالاتری قرار خواهیم گرفت.» وی با اشاره به تصمیم دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا برای خروج از توافق هستهای، گفت: این اقدام ترامپ، او را در طرف بازنده میدان قرار داده است. صالحی توضیح داد: «گمان میکنم ترامپ در طرف بازنده قرار دارد، زیرا او منطق قدرتطلبی را دنبال میکند. او فکر میکند میتواند با این روش برای مدتی ادامه دهد، اما قطعاً او از خروج از برجام سودی عایدش نخواهد شد.» رئیس سازمان انرژی اتمی هشدار داد عواقب سخت و جدی در انتظار کسانی خواهد بود که بخواهند با اقدامات تروریستی و خرابکارانه، دانشمندان هستهای ایران را هدف قرار دهند. صالحی در ادامه افزود: «این توافق میتوانست راه را برای اعتمادسازی و اطمینانی که [نسبت به امریکا]از دست دادهایم، هموار کند.» وی همچنین جزئیاتی درباره اقدامات ایران برای ساخت تأسیسات جدیدی در سایت غنیسازی نطنز که میتواند سانتریفیوژهای پیشرفتهتری تولید کند، ارائه کرد. ترامپ اردیبهشت ماه امسال با متهم کردن ایران به تلاش برای دستیابی به سلاح اتمی، مخفی کردن «ابعاد نظامی برنامه هستهای» و دخالت در امور کشورهای منطقه، خروج امریکا را از برجام اعلام کرد. وی همچنین گفت که تحریمهای پیشین هستهای و تحریمهای سختتر در بازه ۹۰ تا ۱۸۰ روزه علیه ایران باز خواهند گشت. ایران و پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل (امریکا، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین) به علاوه آلمان در تیرماه سال ۱۳۹۴ به توافقی دست یافتند که قرار بود در ازای ایجاد محدودیت در بخشهایی از فعالیتهای هستهای ایران، همه تحریمهای بینالمللی و یکجانبه مرتبط با برنامه هستهای ایران را رفع کنند.
روایت کری از بدعهدی فرانسه
انتشار بخشهایی از کتاب خاطرات «کری»، همچنان خبرساز است. بخشی از این خاطرات بازخوانی جالبی را از بدعهدی پاریس در فرآیند انعقاد برجام و مخالفت چندباره با بخشهایی از توافق که قبلاً آنها آن را قبول کرده بودند، فاش کرده است. فرانسه اکنون در بین کشورهای مدعی وعده حفظ برجام است که مانند دیگر اروپاییها هنوز با ارائه تعهدات عملی به ایران در این زمینه در مرز بدعهدی ایستاده است. کری در فصل هجدهم کتاب ماجرای یک تماس تلفنی را از فابیوس در روز اجرای برجام شرح داده است. وزیر امور خارجه اسبق امریکا مینویسد: «وقتی که به وین برگشتیم، در حالی که آماده نهایی کردن اسناد برجام میشدیم، فدریکا موگرینی پیامی دریافت کرد مبنی بر اینکه برای لوران فابیوس سؤالهای جدیدی ایجاد شده که میخواهد قبل از آنکه موگرینی سند را به نیابت از اتحادیه اروپا امضا کند، پاسخ داده شوند.» این موضوع حتی برای جان کری که شاهد تغییر موضع فرانسه در دقایق پایانی بوده هم عجیب بوده است. او مینویسد: «این مسئله تعجبآور بود، چون او [فابیوس]قبلاً با تمام چیزهایی که حالا با آن مخالف بود، موافقت کرده بود، ولی او بهطور مشابهی در ژنو، لوزان و وین هم درست در دقایق پایانی، دغدغههای جدیدی مطرح کرده بود.» «برنامه جامع اقدام مشترک» یا برجام، تیرماه سال ۱۳۹۴ میان ایران و پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل (امریکا، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین) به علاوه آلمان [موسوم به گروه ۱+۵]حاصل شد. این توافق از ۲۶ دیماه سال ۱۳۹۴ اجرایی شد. رویدادی که کری به آن اشاره کرده، مربوط به همین روز است. جان کری نوشته فدریکا موگرینی بیش از یک ساعت با فابیوس تلفنی صحبت کرد و سرانجام ساعت ۲۱:۳۰ شب تصورش این بود که توانسته تا حدی او را متقاعد کند، اما هنوز موفق به جلب نظرش به صورت کامل نشده است. وی مینویسد: «زمان میگذشت و میدانستم که اوضاع به زودی آشفته خواهد شد؛ بنابراین برای اینکه روال کار را سرعت ببخشم، جواد و فدریکا را داخل سوئیت خودم آوردم. با همدیگر به لوران زنگ زدیم.» کری نوشته سرانجام با فابیوس به توافق رسیدهاند به جای تغییر متن توافق، لحن بیانیه مشترک اتحادیه اروپا و ایران تغییر داده شود. او نوشته است: «ما پیشنهاد کردیم که به جای تغییر توافق که ممکن نبود، میتوانیم لحن بیانیه مشترک ایران و اتحادیه اروپا را که قرار بود در کنفرانس خبری منتشر شود عوض کنیم.» در ادامه خاطرات او آمده است: «برایش توضیح دادیم که اصلاحات ما چطور نگرانیهای او را برطرف میکند و بعد صبر کردیم تا ببینیم چقدر با این پیشنهاد ما موافق است. آخر سر جواد گفت: لوران به توافق رسیدیم؟ فابیوس بعد از مکثی کوتاه گفت: بله.»
پربازدیدترینهای روزنامه ها